Bezpieczny dostęp do maszyn to nie tylko kwestia zgodności z przepisami. To realny wpływ na życie, zdrowie i komfort pracy tysięcy osób, które każdego dnia obsługują maszyny, urządzenia techniczne czy instalacje przemysłowe – często wykonując swoje obowiązki na wysokości.
Właśnie dlatego Akademia Faraone – we współpracy z firmą EcoMS Consulting – przygotowała serię rozmów z ekspertami poświęconą kluczowym aspektom bezpieczeństwa technicznego, formalnego i organizacyjnego w zakresie dostępu do maszyn.
W nowym cyklu „Dostęp do maszyn” omawiamy m.in.:
- Wymagania minimalne vs wymagania zasadnicze – czym się różnią i jak wpływają na bezpieczeństwo użytkowania maszyn?
- Jakie środki trzeba zapewnić i dlaczego? – o stałych i tymczasowych środkach dostępu oraz ich znaczeniu dla bezpieczeństwa i ergonomii pracy.
- Wszystko o odbiorze sprzętu do eksploatacji – jak prawidłowo przeprowadzić dopuszczenie do pracy i kontrolę urządzeń?
- Aspekty techniczne i formalno-prawne – obowiązki pracodawcy, dokumentacja, normy, certyfikaty i odpowiedzialność.
Bezpieczny dostęp do maszyn z wykorzystaniem konstrukcji aluminiowych i stalowych, takich jak podesty robocze, platformy serwisowe czy konstrukcje specjalne, to kluczowy element systemu bezpieczeństwa w wielu zakładach przemysłowych.
Dobrze zaprojektowane środki dostępu nie tylko chronią przed wypadkami, ale też zwiększają efektywność i komfort pracy, ograniczając obciążenie fizyczne pracowników i umożliwiając im bezpieczne wykonywanie czynności serwisowych czy kontrolnych.
Rozmowy ekspertów #1 Dostęp do Maszyn. Wymagania minimalne vs wymagania zasadnicze.
Słuchaj podcastu:
Premiera cyklu rozmów Akademii Faraone.
Czy wiesz, że każdy przepis dotyczący bezpieczeństwa maszyn ma swojego adresata – a nie zawsze jest nim ta sama osoba?
W premierowym odcinku cyklu „Dostęp do maszyn” rozmawiamy o tym, czym różnią się wymagania minimalne od zasadniczych, kto musi je spełnić i dlaczego ich właściwa interpretacja ma kluczowe znaczenie dla bezpieczeństwa pracowników oraz legalności eksploatacji maszyn.
Rozmowę prowadzi mgr inż. Joanna Nagraba, specjalistka ds. szkoleń, rozwoju i bezpieczeństwa w Faraone Poland, a ekspertem jest dr inż. Radosław Gonet, Dyrektor ds. rozwoju w EcoMS Consulting Sp. z o.o., ekspert z ponad 25-letnim doświadczeniem w zakresie bezpieczeństwa pracy i wymagań dotyczących maszyn.
Podczas rozmowy poruszamy m.in. pytania:
- Czym tak naprawdę różnią się wymagania minimalne od zasadniczych?
- Kto jest adresatem poszczególnych wymagań – pracodawca czy producent?
- Co zrobić, gdy jedna firma pełni obie te role?
- Jakie błędy popełniają przedsiębiorstwa przy ocenie zgodności maszyn i dostępu do nich?
- Jakie środki dostępu muszą być zapewnione, by praca była bezpieczna, ergonomiczna i zgodna z przepisami?
Ekspert wyjaśnia, że w Polsce obowiązują dwa zbiory wymagań:
- Wymagania minimalne – kierowane do pracodawców, którzy muszą zapewnić swoim pracownikom bezpieczne warunki pracy.
- Wymagania zasadnicze – kierowane do producentów i podmiotów wprowadzających maszyny do obrotu.
W praktyce wiele zakładów nie spełnia nawet wymagań minimalnych w zakresie dostępu do maszyn, co potwierdzają audyty i kontrole. Coraz mniej maszyn podlega wyłącznie tym wymaganiom – większość wymaga zgodności z zasadniczymi normami bezpieczeństwa.
W odcinku eksperci tłumaczą również, dlaczego środki dostępu do maszyn – takie jak pomosty, platformy, drabiny i konstrukcje specjalne – również muszą spełniać określone normy i jak duże znaczenie ma właściwa ocena ryzyka.
Widzowie dowiedzą się, dlaczego:
- dostęp do punktów obsługi maszyny to nie wszystko,
- trzeba analizować także sytuacje związane z serwisem, naprawą, przestawianiem i pracą na wysokości,
- ingerencja w maszynę musi być poprzedzona wiedzą o jej konstrukcji, certyfikacji i dopuszczeniu do pracy,
- współpraca z doświadczonymi firmami doradczymi (jak EcoMS) jest nie tylko pomocna, ale często niezbędna do zapewnienia zgodności z prawem.
To rozmowa, która pomoże pracodawcom, producentom, specjalistom ds. BHP i inżynierom utrzymania ruchu zrozumieć, jak interpretować przepisy w praktyce i jakie działania podejmować, by dostęp do maszyn był bezpieczny, a praca zgodna z wymaganiami prawa.
Ten odcinek to nie tylko teoria, ale konkretne przykłady i wskazówki – oparte na wieloletnim doświadczeniu ekspertów, którzy na co dzień zajmują się audytami, doradztwem i oceną zgodności maszyn.
Zobacz premierowy odcinek cyklu Akademii Faraone
„Dostęp do maszyn – wymagania minimalne kontra wymagania zasadnicze”
Partnerem Medialnym rozmów jest Miesięcznik ATEST – Ochrona Pracy.
#AkademiaFaraone #DostępDoMaszyn #BezpieczeństwoPracy #BHP #EcoMS #FaraonePoland #ErgonomiaPracy #DyrektywaMaszynowa #BezpieczneMaszyny #KulturaBezpieczeństwa #PracaNaWysokości
Rozmowy ekspertów #2 Dostęp do Maszyn. Czym są stałe środki dostępu do maszyn i dlaczego należy je zapewnić.
Słuchaj podcastu:
Czym właściwie są środki stałego dostępu do maszyn? Do jakich miejsc potrzebujemy dojścia – tylko tam, gdzie pracownik wykonuje codzienne zadania, czy także tam, gdzie odbywa się konserwacja, ustawienia, kalibracje czy przezbrojenia?
W drugim odcinku cyklu „Dostęp do maszyn” Anna Kaczmarkiewicz z Akademii Faraone rozmawia z Radosławem Gonetem z firmy EcoMS o tym, czym są środki stałego dostępu do maszyn, dlaczego są tak ważne i kto ponosi odpowiedzialność, gdy ich brakuje. To praktyczna rozmowa o bezpieczeństwie, które zaczyna się od właściwego projektu.
Okazuje się, że wiele z tych czynności nie jest wykonywanych na co dzień, dlatego często pomija się je przy odbiorze maszyny. Skupiamy się na uruchomieniu i pracy urządzenia, nie zwracając uwagi na późniejsze serwisowanie. To poważny błąd – potrzebne jest szersze spojrzenie w czasie.
Czym są środki stałego dostępu
Środki stałego dostępu to rozwiązania, które umożliwiają bezpieczne dotarcie do miejsc, w których wykonywane są czynności związane z eksploatacją, konserwacją lub naprawą maszyn.
To producent ma obowiązek zapewnić taki osprzęt, który pozwala bezpiecznie wykonać te zadania. Niestety, jak pokazują analizy firmy EcoMS, wciąż wielu producentów wypuszcza na rynek maszyny, w których takie środki nie są przewidziane.
Skutki braku środków stałego dostępu
Brak przewidzianych rozwiązań to poważny problem dla użytkowników. Faraone, jako producent specjalistycznych środków dostępu, analizuje ten problem i opracowuje bezpieczne konstrukcje – często projektowane na wymiar.
Dane Państwowej Inspekcji Pracy (PIP) potwierdzają skalę zjawiska – wielu producentów zaniedbuje obowiązek zapewnienia bezpiecznego użytkowania maszyn podczas ich serwisowania czy napraw.
Odpowiedzialność producenta i użytkownika
Kontrola PIP odbywa się już po odbiorze maszyny, kiedy ta jest własnością użytkownika. Nie zwalnia to jednak producenta z obowiązku zapewnienia środków dostępu.
Jeszcze gorzej, gdy producenta już nie ma lub działa poza Unią Europejską – wtedy importer staje się stroną odpowiedzialną, co często oznacza dodatkowe problemy i procedury.
Czy maszyna, która nie spełnia tych wymagań, powinna być wyłączona z użycia? W jakim zakresie może być użytkowana, a kiedy należy bezwzględnie zaprzestać jej eksploatacji? Odpowiedzi na te pytania wcale nie są oczywiste.
Gdy dochodzi do wypadku
Co dzieje się, gdy pracownicy – mimo braku bezpiecznych środków dostępu – podejmują się serwisowania maszyn „na własną rękę”, a dochodzi do wypadku?
W zależności od jego rodzaju (lekki, ciężki, śmiertelny czy zbiorowy) konieczne jest powiadomienie Państwowej Inspekcji Pracy oraz prokuratury.
Rozpoczyna się procedura powypadkowa, analiza przyczyn i wdrażanie działań zapobiegawczych. Skutki mogą być bardzo poważne – zarówno dla pracodawcy, jak i dla producenta maszyny.
Kto ponosi odpowiedzialność?
Czy winę ponosi producent, który nie przewidział środków dostępu w instrukcji? Czy posiadanie deklaracji zgodności wystarczy, by chronić użytkownika?
Zgodnie z przepisami Kodeksu pracy, obowiązek zapewnienia bezpiecznych warunków spoczywa również na pracodawcy.
Wina producenta nie zwalnia pracodawcy z odpowiedzialności – to on dopuszcza pracownika do pracy i musi zadbać o bezpieczeństwo.
Co może zrobić pracodawca?
Jakie kroki może podjąć, by zapewnić bezpieczne środki dostępu, zwłaszcza gdy producent nie przewidział takich rozwiązań?
Czy możliwe jest opracowanie własnych konstrukcji? Tak – pod warunkiem, że spełniają obowiązujące normy i standardy bezpieczeństwa.
W przypadku starszych maszyn, dla których kontakt z producentem jest niemożliwy, Faraone oferuje indywidualne rozwiązania projektowe i konstrukcje specjalne.
Rozmowy ekspertów #3 Dostęp do Maszyn. Wszystko o odbiorze sprzętu do eksploatacji.
Słuchaj podcastu:
Rozmowy ekspertów #4 Dostęp do Maszyn. Aspekty techniczne i formalno-prawne.
Słuchaj podcastu:
W rozmowach udział bierze dr inż. Radosław Gonet – Dyrektor ds. rozwoju w EcoMS Consulting, ekspert z ponad 25-letnim doświadczeniem w dziedzinie bezpieczeństwa pracy i wymagań dotyczących maszyn.
Rozmowy prowadzą: mgr inż. Anna Kaczmarkiewicz, i mgr inż. Joanna Nagraba z Faraone Poland – ekspertki ds. bezpieczeństwa pracy, trenerki Akademii Faraone, promotorki kultury bezpieczeństwa.
Serię otwiera zapowiedź wideo, w której prowadzące opowiadają o idei projektu i znaczeniu tematu dostępu do maszyn w codziennej praktyce. W kolejnych tygodniach opublikujemy rozmowy tematyczne – zarówno w kanałach społecznościowych Faraone, jak i na stronie magazynu ATEST.
W kolejnych odcinkach:
Zachęcamy do oglądania i udostępniania materiałów, by dzielić się wiedzą i doświadczeniem. Jesteśmy przekonani, że nagrany materiał to również dobra okazja do cennych wypowiedzi wielu ekspertów. Razem możemy więcej! Razem wchodzimy na wyższy poziom bezpieczeństwa.
