Czym właściwie są środki stałego dostępu do maszyn? Do jakich miejsc potrzebujemy dojścia – tylko tam, gdzie pracownik wykonuje codzienne zadania, czy także tam, gdzie odbywa się konserwacja, ustawienia, kalibracje czy przezbrojenia?
W drugim odcinku cyklu „Dostęp do maszyn” Anna Kaczmarkiewicz z Akademii Faraone rozmawia z Radosławem Gonetem z firmy EcoMS o tym, czym są środki stałego dostępu do maszyn, dlaczego są tak ważne i kto ponosi odpowiedzialność, gdy ich brakuje. To praktyczna rozmowa o bezpieczeństwie, które zaczyna się od właściwego projektu.
Słuchaj w formie Podcastu:
Okazuje się, że wiele z tych czynności nie jest wykonywanych na co dzień, dlatego często pomija się je przy odbiorze maszyny. Skupiamy się na uruchomieniu i pracy urządzenia, nie zwracając uwagi na późniejsze serwisowanie. To poważny błąd – potrzebne jest szersze spojrzenie w czasie.
Czym są środki stałego dostępu
Środki stałego dostępu to rozwiązania, które umożliwiają bezpieczne dotarcie do miejsc, w których wykonywane są czynności związane z eksploatacją, konserwacją lub naprawą maszyn.
To producent ma obowiązek zapewnić taki osprzęt, który pozwala bezpiecznie wykonać te zadania. Niestety, jak pokazują analizy firmy EcoMS, wciąż wielu producentów wypuszcza na rynek maszyny, w których takie środki nie są przewidziane.
Skutki braku środków stałego dostępu
Brak przewidzianych rozwiązań to poważny problem dla użytkowników. Faraone, jako producent specjalistycznych środków dostępu, analizuje ten problem i opracowuje bezpieczne konstrukcje – często projektowane na wymiar.
Dane Państwowej Inspekcji Pracy (PIP) potwierdzają skalę zjawiska – wielu producentów zaniedbuje obowiązek zapewnienia bezpiecznego użytkowania maszyn podczas ich serwisowania czy napraw.
Odpowiedzialność producenta i użytkownika
Kontrola PIP odbywa się już po odbiorze maszyny, kiedy ta jest własnością użytkownika. Nie zwalnia to jednak producenta z obowiązku zapewnienia środków dostępu.
Jeszcze gorzej, gdy producenta już nie ma lub działa poza Unią Europejską – wtedy importer staje się stroną odpowiedzialną, co często oznacza dodatkowe problemy i procedury.
Czy maszyna, która nie spełnia tych wymagań, powinna być wyłączona z użycia? W jakim zakresie może być użytkowana, a kiedy należy bezwzględnie zaprzestać jej eksploatacji? Odpowiedzi na te pytania wcale nie są oczywiste.
Gdy dochodzi do wypadku
Co dzieje się, gdy pracownicy – mimo braku bezpiecznych środków dostępu – podejmują się serwisowania maszyn „na własną rękę”, a dochodzi do wypadku?
W zależności od jego rodzaju (lekki, ciężki, śmiertelny czy zbiorowy) konieczne jest powiadomienie Państwowej Inspekcji Pracy oraz prokuratury.
Rozpoczyna się procedura powypadkowa, analiza przyczyn i wdrażanie działań zapobiegawczych. Skutki mogą być bardzo poważne – zarówno dla pracodawcy, jak i dla producenta maszyny.
Kto ponosi odpowiedzialność?
Czy winę ponosi producent, który nie przewidział środków dostępu w instrukcji? Czy posiadanie deklaracji zgodności wystarczy, by chronić użytkownika?
Zgodnie z przepisami Kodeksu pracy, obowiązek zapewnienia bezpiecznych warunków spoczywa również na pracodawcy.
Wina producenta nie zwalnia pracodawcy z odpowiedzialności – to on dopuszcza pracownika do pracy i musi zadbać o bezpieczeństwo.
Co może zrobić pracodawca?
Jakie kroki może podjąć, by zapewnić bezpieczne środki dostępu, zwłaszcza gdy producent nie przewidział takich rozwiązań?
Czy możliwe jest opracowanie własnych konstrukcji? Tak – pod warunkiem, że spełniają obowiązujące normy i standardy bezpieczeństwa.
W przypadku starszych maszyn, dla których kontakt z producentem jest niemożliwy, Faraone oferuje indywidualne rozwiązania projektowe i konstrukcje specjalne.
Wiedza, która chroni życie
Druga część rozmowy cyklu „Dostęp do maszyn” odpowiada na te właśnie pytania.
Eksperci Akademii Faraone i EcoMS omawiają praktyczne aspekty projektowania, użytkowania i serwisowania maszyn w sposób bezpieczny i zgodny z prawem.
Rozmowę prowadzi Anna Kaczmarkiewicz, Manager ds. szkoleń, rozwoju i bezpieczeństwa w Faraone
Poland oraz Radosław Gonet, Dyrektor ds. rozwoju EcoMS, audytor i ekspert firmy EcoMS.
Zachęcamy do obejrzenia całego odcinka i kontaktu z Akademią Faraone, by pogłębić wiedzę na temat:
- właściwego doboru i użytkowania sprzętu.
- bezpiecznego dostępu do maszyn,
- pracy na wysokości,
